ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΓΧΟΣ.

   Όλοι μας όταν δίνουμε εξετάσεις ή όταν πρόκειται να κριθούμε για τις γνώσεις μας (ακόμα και για ένα δίπλωμα  οδήγησης ή για να επιλεχθούμε για μία  εργασία) διακατεχόμαστε από ένα αίσθημα ανησυχίας, ανυπομονησίας, δυσφορίας ή φόβου, ή ακόμα χειρότερα δυσκολία συγκέντρωσης. Παράλληλα έχουμε και σωματικές εκδηλώσεις αυτής της κατάστασης όπως π.χ.: ταχυπαλμία, λαχάνιασμα, κόμπος στο λαιμό, ζαλάδες, ναυτία, συχνοουρία, υπερβολική εφίδρωση.Είναι λοιπόν απόλυτα δικαιολογημένο  αυτές τις αντιδράσεις να τις συναντάμε και στους έφηβους μαθητές που αυτή την περίοδο δίνουν εξετάσεις. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος το υπερβολικό άγχος να τους οδηγήσει σε πανικό ή παραίτηση από την προσπάθεια ή άλλες αδιέξοδες καταστάσεις .
Τι πρέπει να αποφύγουν οι μαθητές αυτήν την περίοδο;
Ø           Να αποφύγει να προσπαθήσει στο μικρό χρονικό διάστημα, που έχει στη διάθεσή του, πριν  την έναρξη των εξετάσεων και κατά τη διάρκειά τους να μάθει ενότητες τις οποίες είτε δεν έχει αφομοιώσει σωστά είτε δεν έχει μελετήσει συστηματικά  κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Σ’ αυτήν την περίπτωση θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα ποσοστό ύλης το οποίο είναι  αδύνατο να αφομοιώσει και να αναπαράγει .Ο κίνδυνος που ελλοχεύει σε μια τέτοια περίπτωση είναι να συγκεντρώσει την προσπάθειά του στα πολύ  αδύνατα του σημεία, τα οποία όσο δεν μπορεί να τα μετατρέψει σε δυνατά , τον οδηγούν στο να αισθάνεται ανίκανος, αναποτελεσματικός, «χαζός» , μειώνουν την αυτοπεποίθησή και αυτοεκτίμησή του και του δημιουργούν μια αυτοεικόνα αρνητική η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Φυσικό επακόλουθο αυτής της ψυχικής κατάστασης είναι η γέννηση άγχους και ενοχών. Ένας μαθητής που φτάνει στις εξετάσεις με  έντονα αρνητικά συναισθήματα (άγχος, αίσθημα αναξιότητας, ανικανότητας, αναποτελεσματικότητας) είναι πολύ πιθανό να «πιάσει τον εαυτό του» να μη μπορεί να καταλάβει τι του ζητάνε, να μην μπορεί να θυμηθεί την απάντηση-ενώ την ξέρει-  και να μην μπορεί να εκφράσει γραπτά ακόμη κι αυτό που γνωρίζει. Η μόνη λύση τη συγκεκριμένη στιγμή είναι να σταματήσει για λίγο να ασχολείται με το διαγώνισμα και να προσπαθήσει να μειώσει το άγχος του ρυθμίζοντας την αναπνοή του. Μερικές βαθιές ανάσες εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή ( ή μία καραμέλα) μπορεί να έχουν λυτρωτικό αποτέλεσμα !                                                                                     
Ωστόσο η αποτελεσματική αντιμετώπιση του άγχους των εξετάσεων-προκειμένου αυτό να αποβεί δημιουργικό ξεκινά πριν από την έναρξή τους Αυτό , φίλε μαθητή επιτυγχάνεται με :
Ø           Καλές επαναλήψεις στα δυνατά σου σημεία (αυτά που ήδη έχεις κατανοήσει καλά)
Ø           Εξάσκηση στις συνθήκες των εξετάσεων με το να κάνεις «δοκιμαστικές εξετάσεις» (παρόμοιου όγκου εξεταστικής ύλης και χρόνου )
Ø           Αυτοέλεγχος και αυτοεξέταση (εξέτασε ο ίδιος τον εαυτό σου πυκνώνοντας , αναλύοντας συνθέτοντας ή πιο απλά θέτοντας ερωτήματα που αφορούν τμήματα της ύλης)
Ø           Αν είσαι αθλητικός τύπος αφιέρωσε λίγο χρόνο για ελαφριά σωματικά άσκηση. Αν δεν είσαι (δεν είναι βέβαια η κατάλληλη ώρα να γίνεις …) επέτρεψε στον εαυτό στο την πολυτέλεια του ξεμουδιάσματος .
Ø           Μάθε να χαλαρώνεις ξαπλώνοντας στον καναπέ, επικεντρώνοντας τη σκέψη σου στη διαφραγματική (κοιλιακή ) σου αναπνοή. Δεκαπέντε λεπτά είναι συνήθως αρκετά ( μην το παρακάνουμε κιόλας…)                                                                
Ø           Απόφυγε τους καφέδες γιατί προκαλούν ταχυκαρδίες και αυξάνουν το άγχος και προτίμησε τους χυμούς.
Ø           Απόφυγε το ξενύχτι , ειδικά την παραμονή της ημέρας των εξετάσεων .Το ξενύχτι δε βοηθάει σε τίποτα.
Ø           Κάνε ένα πρωινό μπάνιο με χλιαρό νερό , φάε ένα ελαφρύ πρωινό που θα περιέχει χυμό, λίγο κέικ και λίγο ψωμί, γιατί θα σε βοηθήσει να μην έχεις υπογλυκαιμία.
Ø           Ανάπτυξε θετική σκέψη και να νοιώσεις υπερήφανος για την προσπάθεια που έχεις καταβάλλει έως τώρα.    
Το άγχος, που νοιώθουν , λοιπόν είναι φυσιολογικό και μπορεί να γίνει , αν ελεγχθεί, και δημιουργικό.           
    Μαρία Περδικούρη (ΚΕΔΔΥ)